10 σημεία για τη νέα οικονομία του βιβλίου

Σωκράτης Καμπουρόπουλος

[27 Ιανουαρίου 2016]

1. Βιβλίο δεν είναι κυρίως η μορφή αλλά το περιεχόμενό του. Αρχετυπική μορφή βιβλίου-περιεχομένου είναι οι ήρωες του Φαρενάιτ 451.

2. Ο συγγραφέας που εκδίδει μόνος του τα έργα του, ψηφιακά, γίνεται επιχειρηματίας του εαυτού του: κατασκευάζει, επιμελείται, ανεβάζει, διαφημίζει το βιβλίο του, το πουλάει, εισπράττει, γράφει γι’ αυτό στα social media. Aren’t we all?

3. [Και ο εκδότης;]

4. Η αμοιβή του παραδοσιακού βιβλιοπωλείου είναι το 40%-50% της τιμής του βιβλίου. Του ηλεκτρονικού το 25%-30% – και είναι μεγάλη.

5. Κατέχω το καπέλο μου, το αυτοκίνητό μου, το μολύβι μου, τη δερματόδετη έκδοση του 19ου αιώνα. Η «κατοχή» ενός e-book μοιάζει με ενοικίαση: μπορώ να το μεταφέρω από συσκευή σε συσκευή; Θα μπορώ να το διαβάζω στις συσκευές νέας γενιάς;

6. Η συμφωνία για τα πνευματικά δικαιώματα μετατρέπεται από συμβόλαιο έκδοσης σε άδεια εκμετάλλευσης. Το κρίσιμο σημείο είναι όχι το πόσα αντίτυπα της έκδοσης θα πουληθούν, αλλά το ποιες υπηρεσίες θα συνδέονται με το κείμενο, με ποια διάρκεια (ανάγνωση, αποθήκευση, εκτύπωση, αποστολή με mail, κομμάτιασμα, διαφήμιση, δανεισμός) και πού (territorial rights).

7. Ο ψηφιακός εκδότης γίνεται Service Provider (SP). Ο συγγραφέας γεννάει το βιβλίο από τη σκέψη του.

8. Όλα τα «αστυνομικά» μέτρα που υιοθετήθηκαν για την αντιμετώπιση της πειρατείας οδήγησαν στην αύξησή της. Η μόνη λύση θα ήταν: νόμιμοι ψηφιακοί τρόποι που να προσφέρουν την ίδια ικανοποίηση με τους «παράνομους».

9. Ο συγγραφέας είναι ο αρχικός κρίκος της τροφικής αλυσίδας του βιβλίου. Η παραγωγή του δεν είναι προϊόν ενός κιμπούτς (ή μήπως είναι;). Αν οι ψηφιακές εκδόσεις προκαλέσουν ένα καθοδικό σπιράλ στο σύστημα των αμοιβών και των αξιών, ποιο είναι το μέλλον του;

10. Οι ξένες αγορές φαίνεται ότι ξαναεκτιμούν το χαρτί. «Γιατί οι ηλεκτρονικές εκδόσεις αντιγράφουν το χαρτί» λένε οι πρωτοπόροι. «Η τεχνολογία θα ’πρεπε να μας δίνει μια εντελώς καινούρια εμπειρία ανάγνωσης, ακρόασης, αναπαράστασης, συμμετοχής» – αξιοποιώντας την ευφυΐα του νέου ανθρώπου που αφομοιώνει τη Βαβέλ.